Hei Whakarāpopoto
I tēnei kōwae ako ka tirohia ngā māka ka riro i ngā kapa haka i tētahi whakataetae. Ka whakamahia tētahi hōtaka ripanga rorohiko pērā i te Excel hei pupuri i ngā māka o ngā kaiwhakawā, hei tātai i ngā tauanga pērā i te toharite, hei whakaputa kauwhata anō hoki.
Achievement Objectives
1. Ka whai i ngā tikanga mō te tūhuratanga tauanga e whai wāhi mai ana te raraunga whakarōpū me te raraunga motumotu: ka whakatakoto pātai; ka kohikohi raraunga; ka wehewehe raraunga; ka hanga whakaari raraunga e whaitake ana; ka whakaputa kōrero hei whak
Te Hononga ki te Marautanga
Taumata 3
Te Tauanga (Te Tūhuratanga Tauanga)
Whāinga Paetae 1:
Ka whai i ngā tikanga mō te tūhuratanga tauanga e whai wāhi mai ana
te raraunga whakarōpū matatini, te raraunga motumotu tatau, me te raraunga houanga:
- ka whakatakoto pātai;
- ka kohikohi raraunga;
- ka wehewehe raraunga;
- ka hanga whakaari raraunga e whaitake ana;
- ka whakaputa kōrero hei whakautu i te pātai i tūhuratia;
- ka mārama ki ngā tikanga matatika e hāngai ana.
Ngā Whāinga Ako
Kia mōhio te ākonga ki te:
- whakamahi i tētahi hōtaka ripanga rorohiko pērā i te Excel hei pupuri raraunga, hei tātai toharite, hei whakaputa kauwhata hoki;
- tikanga o tēnei mea te toharite;
- tātai i te toharite;
- whakaputa whakaaro mō te hora o tētahi huinga raraunga, ōna mōwaho, tōna inenga whānui, me tōna āhua.
Ngā Rauemi
Whārangi Tārua 1
He rorohiko me tētahi hōtaka ripanga pērā i te Excel
Ripanga Kapa Haka 1
Ripanga Kapa Haka 2
He Rārangi Kupu
|
ripanga
|
spreadsheet
|
|
raraunga
|
data
|
|
pou
|
column
|
|
kapa
|
row
|
|
tukutuku
|
grid
|
|
āputa
|
gap
|
|
inenga whānui
|
range
|
|
whakaawhiwhi
|
round (a number)
|
|
toharite
|
mean, average
|
|
manenei
|
fluctuate
|
Hei Raupapa I Ngā Mahi Ako
Ko te mahi tuatahi, he tūhura i te ripanga rorohiko – he whakauru raraunga, he whakaputa kauwhata.
|
Ngā tohutohu
|
He tauira whakawhitinga kōrero
|
||||||||||||||
|
Aratakina ngā ākonga ki te whakauru raraunga ki te hōtaka ripanga.
Tukuna ngā ākonga ki te tūhura haere i te hōtaka ripanga hei whakaputa kauwhata pou e hāngai ana ki ngā raraunga.
.png) |
Huakina te hōtaka Excel i te rorohiko. He aha ka puta ki te mata o te rorohiko? He tukutuku. Ko ngā pū o te reo Pākehā hei upoko mō ngā pou o te tukutuku. Ko ngā tau mai i te 1, piki ake hei tohu i ngā kapa.
.png) Ka kīia tēnei tukutuku he ripanga. Ko tana mahi, he pupuri raraunga. Hei tauira, koia nei ngā māka a tētahi kaiwhakawā i tukuna ki tētahi kapa haka i te whakataetae ā-rohe. He māka ēnei o roto i te 100:
Mēnā ka whakaurua ēnei māka ki te ripanga rorohiko, ka taea te whakaputa kauwhata. Tuhia ngā mahi whakatū waewae a te kapa ki te pou ‘A’. Tuhia ngā māka e hāngai ana ki te pou ‘B’:
.png) Mā te pāwhiri i te pūtohu e tohua ana i raro nei, e puta ai he kauwhata e hāngai ana ki te ripanga.
 Wakaputaina he kauwhata pou hei whakaatu i ngā māka a tēnei kaiwhakawā.
|
||||||||||||||
|
Hei tauira tūhuratanga mā ngā ākonga:
|
|||||||||||||||
|
Hei tauira pātai mō te kauwhata:
|
|||||||||||||||
|
Kei te Whārangi Mahi 1 (PDF, 84KB) ētahi tauira raraunga hei whakauru mā ngā ākonga ki te rorohiko, hei whakaputa kauwhata pou.
|
|||||||||||||||
2. Ko te mahi tuarua he titiro ki te tikanga o tēnei mea te toharite, me te tātai i te toharite.
|
Ngā tohutohu
|
He tauira whakawhitinga kōrero
|
|
Whakawhitiwhiti korero mō te tikanga o te māka toharite hei tohu i te taumata whānui e hāngai ana ki tēnei kapa haka, ki tā te titiro a tēnei kaiwhakawā.
|
E whitu ngā māka takitahi mō ia mahi whakatū waewae a te kapa. He aha te māka kotahi e tika ana mō tēnei kapa? Ko tētahi māka kei waenganui o ngā māka e whitu.
Mēnā ka āta tirohia ngā pou, pēhea te roa o tētahi pou kei waenganui o ngā pou e whitu. Kei te takiwā pea o te 80. E whā ngā pou he roa ake i te 80, e toru ngā pou he iti iho i te 80.
Ko te toharite te ingoa o te māka kotahi hei whakaatu i te taumata o tēnei kapa haka ki tā tēnei kaiwhakawā.
Mēnā ka tāpirihia ngā māka katoa mō ngā mahi e whitu, ka 559. (76 + 93 + 63 + 87 + 82 + 64 + 94 = 559).
Kātahi ka tohaina ēnei māka ki ngā mahi e whitu a te kapa, kia ōrite te māka mō tēnā mahi mō tēnā, ko te 80 tērā. Arā, ka whakawehea te 559 ki te 7, ka 79.857 (559 ÷ 7 = 79.857). Ka whakaawhiwhia tēnei ki te 80.
Koia nei te māka toharite hei tohu i te taumata whānaui o tēnei kapa ki tā te titiro a tēnei kaiwhakawā.
|
|
Aratakina ngā ākonga ki te whakamahi i te ripanga rorohiko hei tātai i te toharite.
|
Kia hoki tātou ki te ripanga rorohiko. Mā te whakauru i ngā tohutohu e hāngai ana, ka riro mā te rorohiko e tātai te toharite.
E rua ngā ara hei tohutohu i te rorohiko ki te tātai toharite:
1. Mā te whakauru i te katoa o te tātaitanga:
 2. Pāwhiria te wāhi o te tukutuku ki raro iho i te māka whakamutunga (te 94 mō te whakawātea).
Pāwhiria te pere i te taha o te tohu Σ, kātahi ko te ‘average’.
Ka whakaaturia ngā tau e tātaihia ai te toharite:
=AVERAGE(B1:B7)
Mā te pāwhiri i te ENTER e puta ai te toharite (arā ko te 79.857)
|
|
E hoki ki ngā ripanga i whakaurua ki te rorohiko mō te Whārangi Mahi 1.
|
|
3. Ko te mahi tuatoru he whakauru i ngā māka a ētahi atu kaiwhakawā ki te ripanga rorohiko.
|
Ngā tohutohu
|
He tauira whakawhitinga kōrero
|
|
Tonoa ngā ākonga ki te whakauru i ngā māka a ētahi kaiwhakawā e ono ki ā rātou ripanga rorohiko. Me tiki atu rānei i konei: Ripanga Kapa Haka 1 (xls, 14KB).
Aratakina rātou ki te whakamahi i te ripanga rorohiko hei tātai i ngā toharite.
|
E whai ake nei ngā māka a ngā kaiwhakawā e ono o te whakataetae mō ngā mahi whakatū waewae e whitu a tētahi rōpū:
 Tuhia te ture hei tātai i te toharite mō te kaiwhakawā tuatahi: =AVERAGE(B2:B8)
Kapea tēnei ture, ka whakauru ai ki te wāhi hei tātai i te toharite mō te kaiwhakawā tuarua. Kāore he take o te tuhi anō i te ture. Mā te rorohiko e huri ngā wāhanga o te ture kia hāngai ki te kaiwhakawā tuarua, arā: = AVERAGE(C2:C8)
Tohua te rorohiko kia tātai i ngā toharite mō ia kaiwhakawā.
Tātaihia te toharite mō ia mahi whakatū waewae.
|
 |
|
|
Tonoa ngā ākonga ki te whakaputa kauwhata pou hei whakaatu i ngā raraunga o ngā kaiwhakawā e ono.
|
E rua ngā kauwhata pou ka taea te whakaputa hei whakaatu i te āhua o ngā raraunga. Tuatahi ko te whakaatu i ngā māka mō ia whakatū waewae. Arā he pou e hāngai ana ki ia kaiwhakawā e noho kotahi ana ki ia mahi whakatū waewae:
|
 Ko te kauwhata tuarua, ko te whakaatu i ngā māka a ia kaiwhakawā. Arā, he pou e hāngai ana ki ia mahi whakatū waewae e noho kotahi ana ki ia kaiwhakawā:
 |
|
4. Mō te roanga atu o tēnei kōwae ako, ka tūhuratia, ka whakamāorihia ngā raraunga, ka whakawhitiwhiti kōrero. Koia nei ētahi tauira pātai hei tūhura:
- Ko wai ngā kaiwhakawā he āhua ōrite ngā māka mō ia mahi whakatū waewae, kāore e tino piki e tino heke rānei ngā māka, arā kāore e manenei?
Ko te kaiwhakawā 5 me te kaiwhakawā 6. Hāunga te māka mō te Whakawātea, kei te āhua ōrite hoki ngā māka a te kaiwhakawā 2 me te 3. - Ko wai ngā kaiwhakawā ka āhua manenei ā rātou māka, arā, ka piki ka heke?
Kei te tino manenei ngā māka a te kaiwhakawā 1, kei te āhua manenei ngā māka a te kaiwhakawā 4. - He aha ngā inenga whānui o ngā māka a ngā kaiwhakawā e ono nei?Kaiwhakawāmāka iti rawa atumāka nui rawa atuinenga whānui1649430267952836587224718918562686688957
- He aha ngā kōrero mō te kaiwhakawā ono?
Kei te āhua kāpō pea tēnei kaiwhakawā! Kei runga ana māka katoa, kāore i te pērā ki ērā atu o ngā kaiwhakawā. He mokopuna pea tāna kei roto i tēnei kapa haka! - He aha te māka kotahi hei hoatu ki tēnei kapa haka?
Ko te toharite o ngā māka toharite a ngā kaiwhakawā e ono. Arā, ko te 77 (ko te whakaawhiwhinga o te 76.61905). - Mēnā ka whakakorea ngā māka a te kaiwhakawā ono, ka pēhea te māka whakamutunga mō tēnei kapa haka?
Ka heke iho ki te 74 (te whakaawhiwhinga o te 73.71429):
- Ko wai te kaiwhakawā he hahaka rawa ana māka?
Ko te kaiwhakawā 5 – ko te 68 tana māka teitei rawa. - Mēnā ka whakakorea ngā māka a te kaiwhakawā rima nei, ka pēhea te māka whakamutunga mō tēnei kapa haka?
Ka piki ake ki te 79 (te whakaawhiwhinga o te 78.91429):
- Hāunga te kaiwhakawā 6, ko ēhea ngā mahi whakatū waewae he āhua ōrite ngā māka?
Ko te waiata ā-ringa me te haka. - He aha ngā mahi whakatū waewae e tino eke ana tēnei kapa haka i te taumata, he aha hoki ngā mahi whakatū waewae kāore i te pērā rawa te pai?
Ka tino eke taumata tēnei kapa i tā rātou whakawātea, arā ko te 86 te māka toharite. Kāore i te pērā rawa te pai o te waiata ā-ringa (ko te 71 te māka toharite) me te haka (ko te 70 te māka toharite).
Hei Whakawhānui:
Whakaurua ngā māka a ngā kaiwhakawā e ono mō ngā kapa haka e whā nei ki te ripanga rorohiko, ka tiki atu rānei i konei: Ripanga Kapa Haka 2 (xls, 22KB)
Tonoa ngā ākonga ki te tūhura i ngā raraunga, ki te whakaputa pūrongo mō te whakawā i tēnei whakataetae kapa haka.
Aratakina ngā ākonga ki te whakawhitiwhiti kōrero mō ngā pātai hei tūhura mā rātou.
Attachments
Add to plan
Taumata 2